Тұлға

Даланың дарабозы – Құлан Кейкі мерген

  Өткенде «Qazaqstan” телерадиокорпорациясы Кейкі батыр жайлы телехикая түсіруді жоспарлап жатырғаны туралы ақпарат тараған болатын, әрине даланың дарабозы – Кейкі туралы қанша айтсақ та, жазсақ та артық болмайды. Осы ретте, Кейкі батыр туралы мына мақаланы назарларыңызға ұсынамын. Кейкінің руы Құлан, Қыпшақ заты Асынған найза, қылыш, белде сапы. Жеткізбес жер басқанда құстан басқа Астында Әбділдәнің Шұбар аты. (ел аузынан) 1-сурет. Кейкі батыр, ...

Толығырақ »

Соғыстан қайтқан солдаттар…

22 маусым – адамзат тарихына миллиондаған адамдардың өмірін қиған сұрапыл соғыстың басталған күні ретінде қара таңбамен жазылып қалғанына да 77 жыл уақыт өтті. Адамзатқа қарсы жасалған қан-қасапқа қарсы тұрып, төрт жылға созылған соғыста қолынан қаруын тастамай, жеңіске жету жолында жан аямаған сарбаздардың алдыңғы қатарында қазақ қаламгерлері де болды. Солардың бірі – соғыста ел қорғаған, соғыстан кейін қолына қалам алып, бейбіт ...

Толығырақ »

Иманжүсіп Құтпанұлы туралы

Әңгімені әріден бастасам… Өткен жылы әкем 90 жасқа қараған шағында қайтыс болған еді, заманында оқуы көп болмаса да тоқуы көп адам болатын. Уақытында кеңес шаруашылығында қызмет еткеннен соң зейнеткерлікке шыққан, кейін ел, жер, ұрпақ сабақтастығы тақырыбында бірнеше кітап жазып кеткен еді. Сол кітаптарының бірінде қазақтан шыққан сері, өзі ақын әрі батыр Иманжүсіп Құтпанұлы туралы материал да бар еді. Мен оның ...

Толығырақ »

АЛАШ АРДАҚТЫСЫНЫҢ ҰРПАҒЫ

«Жақсының аты, ғалымның хаты өлмейді» дейді атам қазақ. Бұған қоса жақсы адамның артында қалған жал­ғыз ілік ұрпақтың өзін де халқымыз «Тұлпардың тұяғы, сұңқардың қияғы» немесе «Асылдың сынығы, бастаудың тұнығы» деп дәріптеп жататыны және бар. Мұны айтып отырғаным, менің осындай текті тұқымның ұрпағы – Гүлнар апай Міржақыпқызымен танысуым ойда-жоқта болды. Бұл 1989 жылдың жаз айының соңғы күндерінің бірі еді. Сол жылы ...

Толығырақ »

Әбдірашит БЕКТЕМІСОВ. «Мұса-Шеген»

Еліміздің алғашқы кәсіби баспагерлерініңің бірі, майдангер-журналист, республикалық «Қайнар» баспасын ширек ғасырдан астам уақыт басқарған, ҚазССР-на еңбегі сіңген мәдениет қайраткері, КСРО Журналистер Одағының мүшесі, ҚазССР-ның құрметті баспагері Әбдірашит Қайырбекұлы Бектемісов үстіміздегі жылы 105 толады. Әбдірашит Бектемісов 1913 жылдың наурыз айында Қостанай облысы (бұрынғы Торғай) Жанкелдин ауданының Тосын болысында туған. ІІ Дүниежүзілік соғыс алдында қазақ жастарының алғашқы легінде Ленинград полиграфиялық техникумын бітірген. ...

Толығырақ »

«Оян, қазақ!..» деп жар салған

Міржақып есімінің білім ордасына берілуі құптарлық Ақиқаттың жүзіне тура қарар болсақ, соңғы жылдары елорда көшелерінің басым көпшілігі қазақша атауға ие болды, бірқатар әлеуметтік-мәдени нысандарға халқымыздың көрнекті ұл-қыздарының есімдері берілді. Тіпті Қазақстан картасындағы қалалар мен аудан аттарын да, жер-су атауларын да елорда аумағынан кездестіресіз. Жақында ғана Астана қаласында Есілдің сол жағалауындағы бір көшеге белгілі абайтанушы ғалым Қайым Мұхаметхановтың есімі берілгенін ақпарат ...

Толығырақ »

Қоғам және мемлекет қайраткеріне арналды

Қазақ білімі мен ғылымының қара шаңырағы — әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінде қоғам және мемлекет қайраткері, ұлағатты ұстаз, өткен ғасырдың отра тұсында осы оқу ордасына басшылық жасаған математик-ғалым Асқар Закариннің туғанына 110 жыл толуына арналып «Өнегелі өмір» сериясымен жарық көрген жинақтың тұсаукесері болып өтті. Салтанатты жиынды ашқан  ҚазҰУ ректоры, академик Ғалымқайыр Мұтанов Асқар Закариннің отандық жоғары білімді дамытуға қосқан зор ...

Толығырақ »

Торғайдан ұшқан тарланбоз

Қарапайым ауыл баласының академик, мемлекет және қоғам қайраткерлігіне дейінгі жолды жүріп өткен ұстаздарымыздың бірегейі – даңқы дүниежүзіне мәлім абзал азамат Кенжеғали Сағадиев ағамыз мерейлі 80 жасқа толып отыр. Алып адамның бүкіл сексен жылдық ғұмырын қысқаша көктей шолып шықсақ, ол былай шығар еді: орта мектепті бітірген соң, Алматыға жетіп, сол кездегі С.Киров атындағы Қазақ мемле­кеттік университетінің ректоры Асқар Закаринге кіріп, жағдайды ...

Толығырақ »

Абыройы асқан асыл азамат

Атам қазақта «әкесі достың баласы дос» дейтін аталы сөз бар. Иә, менің де әкемнің өзімен сыйлас әрі құрдас жандарының бірі Ғазиз қажы Әмірханұлы болатын. Ал өз ретінде Ғазиз әкеміздің баласы Шоқан қажы менімен сыйлас бауырымыз. Міне, сөйтіп, өткен сенбіде Қостанай қаласында Ғазиз қажының құрметіне өткізілген шараларға қатысып келген түрім бар. Әуелі Қостанай облысы Білім басқармасының мұрындық болуымен Ғазиз Әмірханұлының 90 ...

Толығырақ »

МҰХАМЕДЖАН СЕРАЛИН ЖӘНЕ «АЙҚАП» ЖУРНАЛЫ

Қарабалық кентіндегі М.Сералиннің бюсті Мұхамеджан Сералин 1872 жылы Қостанай уезі Шұбар болысының №5 ауылында (қазіргі Қостанай облысы Қарабалық ауданы Өрнек ауылында) туған. Көрнекті жазушы, білікті журналист, қоғам қайраткері ретінде танылған Мұхамеджан 3 жасқа толғанда әкесі Сералы қожа қайтыс болады да, ауыр тұрмыс жағдайынан шешесі балаларын алып Троицкідеге туыстарына кетеді. Мұхамеджан Сералин 1880-1887 жылдары Троицкідегі медреседе оқиды, оны аяқтағаннан кейін Қостанайдағы ...

Толығырақ »