Тұңғыш

Ильминский мен Ыбырай 1859 жылы Орынбор шекара комиссиясының сол тұстағы төрағасы В.В.Григорьевтің пә­терінде жолығысады. Ыбырай ол кезде Орынбордағы оқуын бітіріп, атасы Балғожа бидің іс жүргізушісі болып жүрген. Оның білімге құштарлығын байқаған Василий Васильевич өзіне жұмысқа аудармашы етіп алып, Ыбырай қызмет бабымен, не­месе арыз-шағыммен келген қазақтардың айтқанын аударып, тілмаштық қызмет атқарады. Оның отыратын бөлмесімен қабырғалас бөлме кітапқа толы болатын. Ыбырай сол ...

Торғайдағы келелі істер! 2018 жылы Торғай шаһарында білім нәрін себетін көпсалалы колледж ашылады Қазақстанда бір ғана шағын қалада 6 музей жұмыс істеп тұрған шаһар кемде кем шығар. Расында бұл өте сирек құбылыс. Оның өзіндік себебі де бар. Дәл осы аталған музейлер кешені – Торғай музейлер кешені деген жалпы атаумен белгілі, онда Торғай өңірінен шыққан, барша қазаққа ортақ 158 тұлғаның аты-жөні ...

Ол – қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымдарының негізін салушы ғалым, қазақтың ақыны, түркітанушы, публицист, педагог, аудармашы, қоғам қайраткері. Ол – қазақ ғылымы тарихында ұлттық әліпби жасап, жаңа емле, төте жазу, араб графикасы сынды жаңа үлгі ұсынған реформатор. Ол – қазақтың жүз жылда бір туатын ірі тұлғасы Ахмет Байтұрсынұлы. Білдей «Қазақ» газетінің бас редакторы, Алаш Орда үкіметінің белсендісі, ақын, қоғам ...

  (Әліби Жангелдин туралы естелік) Атақты Қобланды батырдың Тоқтар атты баласынан туған бестаңбалы Қыпшақ – Бұлтың, Көлденең, Торы, Ұзын, Қарабалықтың анасы айтыпты деген мынадай аңыз бар: Бұлтың бітті бойыма – бейшаралық кірді ойыма. Көлденең бітті бойыма – ұрлық кірді ойыма. Торы бітті бойыма – зорлық кірді ойыма. Ұзын бітті бойыма – билік кірді ойыма. Қарабалық бітті бойыма – байсалдылық кірді ...

Қазақ тілінің ұлттық корпусы — белгілі бір тілдегі мәтіндердің электронды нұсқада жинақтап, толықтырып отыруға бағытталған тілдің ақпараттық-анықтамалық ашық жүйесі. Жай ғана мәтін базасы емес, белгіленім қойылған базасы, яғни миллиондаған сөзқолданыстан тұратын электрондық мәтіндер базасындағы кез келген сөз өз «паспортын» алады, оның лексикалық мағынасы, грамматикалық белгілері, аудармасы, этимологиясы, мәдени семантикасы түгел көрсетіледі. Демек, Корпус тілтанушылар мен it-мамандар бірлесе отырып қана жүзеге асырыла ...

Файзолла ақын және Алаш қайраткерлері Қазақ әдебиетінің тарихындағы ақтаңдақ беттердің бірі – ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде Торғай өңірінде қалыптасқан ақындық мектеп. Өзіндік дәстүр ерекшеліктері бар бұл ақындық мектеп өкілдерінің шығармашылығы жөнінде кеңес заманында сөз қозғау өте қиын болды. Олардың шығармалары ел арасында жасырын түрде ғана айтылып жүрді. Мұның себебі – бұл ақындық мектептің ұстаздары Уақ Жұмабай ...

Ы.Алтынсарин жайында көп жазылғаны, еңбектерiнiң егжей-тегжейлi зерттелгенi рас. Алайда көп жайт Кеңес дәуірінің саясатына орай бұрмаланып көрсетілді. Ол үшін кітап, мақала авторларына кінә артып айыптай қарағаннан гөрі түсіністікпен байыптай қараған жөн сияқты. Өйткені олар солай жазуға мәжбүр болды, заманы соны талап етті. Мәселен, Ә.Дербiсалиннiң «Ыбырай Алтынсарин» деген зерттеу еңбегiнде: «1923 жылы «Шолпан» журналында (№ 6, 7, 8) жарияланған «М» дегеннiң ...