Мына әңгіме қазақтың төл әдебиетіне үлес қосатын тамаша дүние! Біз оқушы болған кезде «Батыр бала Болатбек» деген әңгіме болған. Барлық оқушы әлгіні жаттап айтатын едік. Өйтпесең «2» деген баға дайын еді. Қазір жадымызда қалмапты. Мына «Білгішбек» — өзіміздің батырымыз. Ғанибет тамаша жазыпты. Сюжет құрылымы, тілі, бәрі тамаша. Бұндай шығарма тәуелсіз елдің балаларына өте керек. Шынайы әрі ұқыпты жазылған. Ғанибет бауырымыздың ...
Толығырақ »ganibet
Өлең кестесін келістірген ақын
Мен алғаш рет Кеңшілікпен бес-алты жасымда танысқан едім. Содан достасып кеттік. Дос болғанда қандай, ауылдағы он бес шақты баланың таңертеңнен кешке дейін бас қосатын жеріміз де бір, ойнайтын жеріміз де бір болатын. Кеңшіліктің әкесі Ағытай мен шешесі Мәркүлдің сол кездері әрі кетсе отыздан ғана асқан кезі. Ағытай соғыс кезінде басынан жараланып келген, көп үндемейтін кісі еді. Кеңшіліктің сөзшеңдігі, арсалаңдап тұратын ...
Толығырақ »Жол үстіндегі екінші әңгіме-3
Аудан орталығы ажарын түзеген. «Біткен іске мінші» болмайық дей жүрсек те көңіл алаң, бала кездегі көз үйренген кеніштерді іздейді. Бұрын Торғайдың көшелері атқан оқтай түзу келетін, қазір көшелер қисық-қисық. Баяғы Пионер көшесі бөлініп қалыпты. Көшенің нақ ортасында мешіт тұрғызылған. Құрылыс мектебі дейтіннің орнына кафе салыныпты, ескі клуб үйі бұзылған, бұрын сол орынды саудагер Якушевтің дүкені деуші еді. Ыбырай мектебінің жаңа ...
Толығырақ »Қазақ халқының тұрмысы мен мәдениетін зерттеген ғалымдар
(Сейіт КЕНЖЕАХМЕТҰЛЫНЫҢ жеке мұрағатынан) Абай (Ибраһим) Құнанбаев (1845-1904) – данышпан, ақын, өзінің өлеңдері мен қарасөздерінде өз халқын «жақсыдан үйренуге, жаманнан жиренуге» шақырумен бірге қазақ халқының әдет-салттары, мінез-құлқы, тұрмыс-тіршілігі туралы мол мұралар қалдырды. Оның «Жаз», «Ескілік киім», «Шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ», «Қансонарда бүркітші шығады аңға» т.б. көптеген өлеңдері ұлттық ерекшелігіміздің жанды көріністерін бейнелейді. Алтынсарин Ыбырай (1841-1889) – ұлы ...
Толығырақ »Жол үстіндегі екінші әңгіме-2
Осы аралықта менің жадымда бір бас қосуда тарихшы Манаш (Қозыбаев) ағамыздың айтқан бір әңгімесі тірілді. – Бірінші, – депті Адам ата ұлына, – ойлан балам, мал-дүниенің соңына қатты беріліп түспе, өйткені ол ұйқыңнан қалдырады. Ауру қылады. Мейірімсіз етеді. Көз ештеңеге тоймайтыны белгілі. Ол бір уыс топырақпен ғана толады. Екінші, өз жұмысыңның түпкі нәтижесін ойла. Сабырлылық сақта. Пайда-зиянын екшей біл. Үшінші, ...
Толығырақ »ТАСМЕШІН
Әбіқай Нұртазаұлы Жұмабай ақын мектебіндегі ақындар тобынан саналады. Кезінде ауызша айтқан өлеңдері қағазға түспей, ел аузында сақталған. 1957 жылы Қайнекей Жармағамбетов ақынның бірқатар шығармасын баласы Ахметқанның айтуы бойынша жазып алған. Олардың ішінде «Тас мешін» дастаны, «Абайды оқығанда», «Мешін толғаулары» сияқты шығармалары бар. Бүгін Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күніне орай біз ақын Әбіқай Нұртазаұлының «Тасмешін» дастанын оқырманның есіне тағы бір ...
Толығырақ »Жол үстіндегі екінші әңгіме
Біз тағы да жол үстіндеміз. Бағыт – туған жер – Торғай. Туған жер – түп қазық, айналып келіп тұрар мекенің. Әрине, әр сапардың өзінің мақсат-мұраты болады, бұ жолғы сапардың да өз реті бар, Алматыдан шығарда бәрі пысықталған, бағдар айқын. Жолбасшы – Кенжекең – Кенжеғали Әбенұлы Сағадиев, бүгінгі заманның айтулы ғалымы, ғұлама ұстаз, көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, ҚР Ұлттық Ғылым ...
Толығырақ »Жол үстіндегі бірінші әңгіме-4
Қоғабай Сәрсекеев: Елге де келдік, иә, көңіл орнықты! Қазақтың әр жері – тұтас өңірі тұнған тарих. Әйтсе де Торғайда тәу революция бастау алды, бұл Кеңесары жорытқан атырап, Аманкелді төңкеріс жасаған аймақ, Ахмет Байтұрсынов пен Міржақып Дулатов дүниеге келген жер, партия тарихында тұңғыш рет аудандық партия комитетінің бюросы тараған ел ретінде Торғай тарихта қалған өлке. Осы өңірдің бүгінгі келбеті қандай әсер ...
Толығырақ »Жол үстіндегі бірінші әңгіме-3
Қоғабай Сәрсекеев: Ол қандай кедергі? Кенжеғали Сағадиев: Кедергі дегенің жетеді. Кедергіге тосқауыл қою үшін басқару жүйесін жетілдірмесе болмайды. Іс-қағаз жүргізуге бюрократтық кіріптарлықтан арылуымыз керек. Ал енді сыбайлас жемқорлық деген біздің елде ойық іспеттес болып кеткен, жақындағанды өз түбіне тартады да кетеді. Ел басы осы қауіпті дер кезінде көре білді, соған күрес ашты. Бұны біз баршамыз болып қолдауымыз керек. Бұл бізге ...
Толығырақ »Төлен ӘБДІКҰЛЫ ТАЛАСБАЙ
Заман ауысқан кезде өткен билiк жүйесi тұсында жасалған қиянаттар екшелiп, зерделенiп, сан түрлi сараптан өтедi. Қанша адам жазықсыз сотталды, қаншасы атылды, қанша мал, қанша дүние-мүлiк зорлықпен тәркiлендi – бәрi, шамамен болса да, есептеледi. Есептелмейтiн тек рухани шығындар. Үйткенi адамның iшкi азабын есептейтiн тәсiл жоқ. Сенiң рухани сенiмiң, ұжданың көзге көрiнбегеннен кейiн аса маңызды нәрсе болып есептелмейдi. Алайда, барлық заманда да адамдар мал-мүлiк ...
Толығырақ »