Қазақ қызының тағдырын тұңғыш рет романға арқау еткен Міржақып Дулатұлының азаматтық бейнесі жан-жақты зерттелді. «Бақытсыз Жамалды» терең психологиялық кейіпкер ретінде жұртшылыққа жеткізе алғаны өз алдына бөлек тақырып болса керек. Ал, әйел ғұмырына ерекше тоқталған жазушының өз айналасында қандай жандар болды? Аяулы ананың аялы алақаны, ыстық жүрегі, жан тілеуі, әрине, тұлғаның өмірінен ешқашан тыс қалып көрген емес. Дегенмен, Алаш көсемдерінің бірінің ...
Толығырақ »Тұлға
Асыл аға
Биыл 60 жылдығын тойлап отырған Арқалық қаласы Торғай төсіндегі ерен еңбек қаласы болғаны мәлім. Ал, кешегі күні қайнаған еңбек ордасы Арқалыққа қазақ даласының түпкір-түпкірінен қаншама жастар келіп өз бақытын тапты. Бұл шаһардың қазақ тарихында ойып тұрып алатын өзіндік орны бар десек, ал Арқалықтың қала болып қалыптасуына өзінің ғұмырын арнаған асыл жандардың бірі Сәндібек Мұқышұлы Есқожин. Сәндібек ағамыз 1947 жылғы 15 ...
Толығырақ »Қолмерген
Елі мен жері үшін өмірін арпалыста өткізіп, сол жолда жанын пида еткен жаужүрек ұлдарын туған халқы ешқашан да ұмытпаған. Олардың аяулы есімдерін ардақтап, аңыз-жырға айналдырып, кейінгі ұрпақтың санасына сіңіруге тырысқан. Сондай ел есінде сақталған есіл ерлеріміздің бірі – Кейкі Көкембайұлы. Батырдың бейнесі артындағы ақарлы-шаһарлы жұртымен бірге жасап, өміршеңдік танытса да кешегі кеңес дәуірінде солақай саясаттың салқынымен ғылыми зерттеулерден алынып тасталғаны ...
Толығырақ »Өзағаңның өнегесі
Егер тірі болса еліне еңбегі сіңген елеулі тұлға Өзбекәлі Жәнібеков бұл күндері 85 жасқа толар еді. Үкімет үкілеп атап өтерліктей дөңгелек дата емес екенін білеміз. Әйтсе де асылын ардақтай білер әлеумет әулиедей әспеттеген аяулы ағамыздың көзі тірісіндегі көшелі істерін жадымызда қайта бір жаңғыртуды жөн көрген жайымыз бар. Өресі биік Өзағаң кешегі қылышынан қан тамған кеңестік кезеңнің өзінде ұлтқа қызмет етудің ...
Толығырақ »Тобыл-Торғай Торсаны
Өзін әлі сергек сезінетін Торсан ақсақал күнделікті ақпаратты қалт жібермейді. Ғұмыр бойы шаруашылық ұйымдастырушы болған соң ба, еліміздің экономикалық саясатын, әсіресе, ауыл шаруашылығындағы өзгерістерді ерекше қадағалап отырады. Ауыл шаруашылығында біржақты жүргізілген істен көштің жүгі ауып қалатынын бүгін осы саланың басы-қасында жүргендер білсе екен деп отырады. Егінмен қатар, мал шаруашылығын дамытуға көңіл бөлінуі тиіс. Мал мен егін бірін бірі толықтырып отырады, ...
Толығырақ »Арманға бай ғұмыр
(Мейрамбек Төлепберген мен Мылтықбай Ысмағұл) Эссе «Торғайдан хабарласып тұрмын!» деген таныс дауыс естілгенде, қуанып қалатын едік… Әсте, Алматыға алғаш барған адамның бойында арманшыл қасиет оянып, бір тылсым күштің әсері ме екен, бұдан былай тек жақсы өмір сүргісі келетін құдірет пайда болады. Табиғаты ерекше әсем, келбеті ғажайып қаланың құшағы бар қазақ баласы үшін ашық әрі ыстық болуы да бозбалалар мен бойжеткендерді ...
Толығырақ »Білім жарысы бізге керек пе?
Білім жарысы Білімді жұрттарда білім жарысы деген болады. Ол жарыста бәйгеге түсе алатындар білімділер, зейінділер. Оларға бәйге тігіп, жарыстыратындар бай адамдар я обществолар. Бәйге тігу, жарыс істеу біздің қазақта да бар. Қазақта бай адамдар я қуаныш нәрсеге той істеп, ат шаптырады, я өлген адамына ас беріп, ат шаптырады. Байлығына қарай, адам-дығына қарай ас пен тойдың үлкені де, кішісі де болады. Барлығы бәйгеге тіккен малынан ...
Толығырақ »Өлең кестесін келістірген ақын
Мен алғаш рет Кеңшілікпен бес-алты жасымда танысқан едім. Содан достасып кеттік. Дос болғанда қандай, ауылдағы он бес шақты баланың таңертеңнен кешке дейін бас қосатын жеріміз де бір, ойнайтын жеріміз де бір болатын. Кеңшіліктің әкесі Ағытай мен шешесі Мәркүлдің сол кездері әрі кетсе отыздан ғана асқан кезі. Ағытай соғыс кезінде басынан жараланып келген, көп үндемейтін кісі еді. Кеңшіліктің сөзшеңдігі, арсалаңдап тұратын ...
Толығырақ »Айғаным ханша
1-сурет. Айғаным ханша (Сейіт Кенжеахметұлының жеке мұрағаты:«Қазақтың зиялылары» айдарымен шығуға тиіс еңбегінен) «Айғаным – Шоқан Уәлихановтың әжесi (Уәлиханның кiшi әйелi, Шыңғыстың шешесi). Айғаным шығыс халықтарының бiрнеше тiлiн бiлген, ақылды, көреген кiсi болған. 1821 жылы Уәлихан өлгенде, оның мұрагер үлкен ұлы Ғұбайдолла саяси қуғында болатын. Сондықтан елдi Айғаным басқарды (1821-1834 жж.). «Сiбiр қазақтары туралы уставы қабылданғаннан кейiн патша үкiметiнiң әкiмшiлiк орындары ...
Толығырақ »Естен кетпес емтихан
(Эссе) Үздікке қойылған «үштік» Қаламы жоқ жазбаған, Көмбесі жоқ қазбаған. Көз өтті ме, бір күні, «Гостан» құлай жаздаған. (Журналистік фольклордан) Журфактың өзіне жетерлік аңыз әңгімелері баршылық. Бірінші курсқа оқуға түскендер сол адам айтқысыз аңыздардың арасында әбден малтығып қалады. Мұндай маңызды «мифтердің» көпшілігі оқу бітіріп кеткендер немесе жоғары курстың студенттері жайлы болып келеді. Сондайда тілге тиек болатын жәйттің бірі – ілгеріде ...
Толығырақ »